Η Μαρία Κατσούλη, Διευθύντρια του ATHENA International Olive Oil Competition συζητά για τους στόχους του διαγωνισμού και πως μπορεί το Ελληνικό ελαιόλαδο να ξεχωρίσει.
“«Αυτό που με ενδιαφέρει είναι το Ελληνικό ελαιόλαδο να πάει μπροστά»”
Επιμέλεια συνέντευξης: Κατερίνα Καρσιώτη
Ο ATHENA είναι ένας εξαιρετικά αναπτυσσόμενος διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου και ο μοναδικός στο είδος του που πραγματοποιείται στην Ελλάδα. Διοργανώνεται κάθε χρόνο σε μια διαφορετική ελαιοπαραγωγική περιοχή της Ελλάδας με μια διεθνή κριτική επιτροπή από ειδικούς δοκιμαστές ελαιολάδου από περισσότερες από δώδεκα χώρες. 12 χώρες.
Η ΔΟΕ ΑΘΗΝΑ υπογραμμίζει τη σημασία του ανταγωνισμού στην Ελλάδα, την πανάρχαια πατρίδα της ελιάς και τη γενέτειρα του ευγενούς ανταγωνισμού, που ενσαρκώνει το Ολυμπιακό ιδεώδες. Η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση παγκοσμίως στην παραγωγή ελαιολάδου και είναι μακράν Νο1 στην κατά κεφαλήν κατανάλωση. Επιπλέον, διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό έξτρα παρθένου ελαιολάδου σε σχέση με τη συνολική παραγωγή του και το υψηλότερο ποσοστό καλλιεργήσιμης γης που αφιερώνεται στην καλλιέργεια της ελιάς.
Ποιοι οι βασικοί στόχοι του ATHENA IOOC:
- Προώθηση υψηλής ποιότητας EVOOS στην Ελλάδα και διεθνώς.
- Συμβολή στην παραγωγή και τη συνεχή βελτίωση ελαιολάδων εξαιρετικής ποιότητας, υψηλών προδιαγραφών ελαιοπαραγωγικών χωρών και περιοχών, καθώς και σπάνιων ποικιλιών ελιάς.
- Eνθάρρυνση της κατανάλωσης ελαιολάδου ως θρεπτικού και υγιεινού προϊόντος που έχει μεγάλη πολιτιστική αξία και που αξίζει να διαδραματίσει εξέχοντα ρόλο στην εξαιρετική κουζίνα.
- Παρουσίαση των τυπικών χαρακτηριστικών κάθε ελαιολάδου καθώς και των τάσεων στη βιομηχανία ελαιολάδου τόσο για τους ειδικούς όσο και για τους καταναλωτές με σκοπό την ευαισθητοποίηση τους για την παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου.
- Να βοηθήσει τους καταναλωτές να επιλέξουν τα καλύτερα ελαιόλαδα στον κόσμο χάρη στην πιστοποίηση ποιότητας που παρέχεται από τη σφραγίδα «ATHENA» σε όλα τα βραβευμένα μπουκάλια.
O ATHIOOC έχει ήδη πραγματοποιηθεί στη Σητεία (2022), στη Λέσβο (2021), στα Σπάτα (2020), στο Ναύπλιο (2019), στους Δελφούς (2018), στην Πύλο (2017) και στην Αθήνα (2016). Φέτος στην 8η έκδοση, ο ΑTHENA International Olive Oil Competition φιλοξενήθηκε από τις 4 – 6 Μαίου 2023 στη Καβάλα.
Athena International Olive Oil Competition...Ένας πραγματικός θεσμός που πηγαίνει το ελαιόλαδο ένα βήμα παραπέρα;
Μαρία Κατσούλη: Αναμφίβολα ναι, και χαίρομαι γιατί αυτός ήταν και ο πρωταρχικός στόχος της διοργάνωσης. Ως παγκόσμιος θεσμός, δίνει προστιθέμενη αξία και κύρος σε κάθε βραβευμένο ελαιόλαδο και φυσικά βοηθά την εξωστρέφεια της χώρας, γιατί ως Ελληνίδα με ενδιαφέρει πρωτίστως το ελληνικό ελαιόλαδο να προχωρήσει μπροστά.
Και ναι, η διοργάνωση όπου αποτελεί έναν διεθνή θεσμό έχει καταφέρει να οδηγήσει το ελαιόλαδο μπροστά, ποιοτικά και επικοινωνιακά!
Ποιοτικά, καθώς μέσω των στατιστικών καταγράφεται στην πράξη η ανοδική πορεία των ελαιολάδων που συστηματικά συμμετέχουν στον οργανισμό Αθηνά.
Σχετικά με την επικοινωνία, προβάλλουμε σοβαρά τη συνολική εικόνα του διαγωνισμού με έμφαση στα πρότυπα αξιολόγησης και στο αυστηρά επαγγελματικό και αξιόπιστο επίπεδο της διοργάνωσης, με αποτέλεσμα οι αγορές και οι κριτές ελαιολάδου να κατατάσσουν πλέον το Athena ως ένα από τα 3 πιο σημαντικά διεθνείς διαγωνισμούς.
Αποτελεί ένα σημαντικό «μέσο» προβολής του Έλληνα παραγωγού στις ξένες αγορές;
Μαρία Κατσούλη: Κάθε ανταγωνιστική διαδικασία, με οποιοδήποτε αποτέλεσμα, αποτελεί μέσο εξέλιξης και φέρνει το ελαιόλαδο ένα βήμα πιο κοντά στη διεθνή αγορά, αρκεί ο ανταγωνιστής να διαχειριστεί το αποτέλεσμα με σοβαρότητα.
Η απόκτηση ενός βραβείου αποτελεί ένδειξη ισχυρής πιστοποίησης ποιότητας και αποτελεί αναμφίβολα σημαντικό εργαλείο για την επικοινωνία του στις ξένες αγορές, που ακολουθούν τους διαγωνισμούς και γνωρίζουν τις προδιαγραφές του οργανισμού του καθενός. Το επόμενο κλειδί είναι η συνέπεια του ελαιολάδου στα νέα βραβεία και φυσικά η υπομονή και η επιμονή καθώς καμία πόρτα δεν ανοίγει από μόνη της.
Πόσα δείγματα έξτρα παρθένου ελαιολάδου συγκεντρώνονται σε κάθε εκδήλωση και πόσες κριτές υπάρχουν;
Μαρία Κατσούλη: Η αύξηση τόσο στον αριθμό των χωρών όσο και στα ελαιόλαδα με εκπλήσσει θετικά κάθε χρόνο καθώς από την 1η χρονιά της διοργάνωσης το 2016, με συνολικά 256 δείγματα από 10 χώρες, έφτασαν τα 565 από 23 χώρες το 2022 (7η έκδοση). Ο αριθμός των μελών της κριτικής επιτροπής εξαρτάται από τον συνολικό αριθμό των δειγμάτων και αυτό, γιατί με στόχο τη μεγαλύτερη αξιοπιστία του αποτελέσματος, η Αθηνά έχει θέσει 2 βασικές προϋποθέσεις στη διαδικασία αξιολόγησης και τον αριθμό των κριτών.
Πρώτον, οι γευστικές δοκιμές γίνονται μόνο τις πρωινές ώρες, με μέγιστο αριθμό 35 δειγμάτων την ημέρα και ελάχιστο αριθμό κριτών 5 άτομα σε κάθε ομάδα επιτροπής, με αποτέλεσμα σχεδόν κάθε χρόνο ο αριθμός των κριτών να αυξάνεται.
Σύμφωνα με αυτές τις παραμέτρους, το ATHENA IOOC είναι ο μόνος διεθνής διαγωνισμός που, σε αναλογία με το σύνολο των δειγμάτων, έχει τη μεγαλύτερη ομάδα κριτών. Έτσι, για παράδειγμα, από την 1η διοργάνωση με 20 κριτές, το 2022 έφτασε τους 35 κριτές για 564 ελαιόλαδα, όταν για παράδειγμα άλλοι αγώνες με 1.100 δείγματα έχουν 30μελή ομάδα κριτών.
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε με ιδιαίτερη χαρά μια «έκρηξη» νέων ελληνικών brands να κάνουν την εμφάνισή τους! Αλήθεια το ελληνικό ελαιόλαδο έχει γυρίσει σελίδα...έχει γίνει πιο ανταγωνιστικό;
Μαρία Κατσούλη: Είναι πραγματικά πολύ ευχάριστο να βλέπεις αυτή την έκρηξη νέων ετικετών. Τα τελευταία χρόνια το ελληνικό ελαιόλαδο έχει πραγματικά αναβαθμιστεί και είμαι σίγουρη ότι αυτό θα συνεχιστεί. Άλλωστε ο μόνος τρόπος για να ανταπεξέλθει η χώρα μας στον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό που ακολουθεί είναι η ποιοτική αναβάθμιση του ελαιολάδου της, δεν υπάρχει άλλος δρόμος για την επιτυχία!
Επίσης, πόσες ποικιλίες ελιάς βρίσκουμε στην Ελλάδα και ποιες από αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν πιο εύκολα στην κουζίνα;
Μαρία Κατσούλη: Η Ελλάδα, μια χώρα ταυτισμένη με την ελιά, έχει έναν θησαυρό από γηγενείς ποικιλίες που δυστυχώς δεν έχει χαρτογραφηθεί πλήρως. Με βάση τη βιβλιογραφία έχουν καταγραφεί περίπου 130 ποικιλίες, με τις 30 α είναι οι πιο γνωστές και πρωταγωνιστής από όλες την Κορωνέικη.
Το θετικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την αναβίωση «ξεχασμένων» ποικιλιών σε πολλές περιοχές και είμαι σίγουρος ότι στο μέλλον αυτό θα βοηθήσει ακόμα περισσότερο το ελληνικό ελαιόλαδο και την πίεση του ανταγωνισμού.
Σχετικά με το φαγητό, έξτρα παρθένα ελαιόλαδα, οποιασδήποτε γευστικής έντασης ή ποικιλίας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην κουζίνα και να αναδείξουν τον γευστικό πλούτο ενός πιάτου, αρκεί να γνωρίζουμε τα γευστικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου.
Φυσικά, είναι γεγονός ότι τα πιο ήπια ελαιόλαδα είναι πιο εύχρηστα και μάλλον γι' αυτό τα προτιμούν οι σεφ.
Είμαι πεπεισμένη ότι τα εστιατόρια θα στραφούν στη χρήση περισσότερων επιλογών ελαιολάδου από αυτή που χρησιμοποιεί η πλειοψηφία σήμερα. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή. Όσο περισσότερο οι σεφ εκπαιδεύονται στα γευστικά οργανοληπτικά, τόσο περισσότερο θα αντιλαμβάνονται τον πλουραλισμό της γεύσης του ελαιολάδου και τη σημασία του στην ανάδειξη της νοστιμιάς που προσφέρει το ελαιόλαδο στο φαγητό τους.
Στον διαγωνισμό «εργαζόμαστε» σε αυτόν τον τομέα, εκπαιδεύοντας και ευαισθητοποιώντας τους σεφ και δημιουργώντας μια Λίστα Ελαιόλαδου. Γι' αυτό σε κάθε εκδήλωση προσκαλούμε κάποιους σεφ ως guest chef δοκιμαστές δίπλα στους κριτές κατά την αξιολόγηση των ελαιολάδων, χωρίς φυσικά να υπολογίζουμε τη βαθμολογία τους.
Ελληνικά 
English (UK)