Τα μοναστήρια είναι συνδεδεμένα με την ελληνική φύση αποτελώντας θεματοφύλακες της ιστορίας. Φωλιασμένα σε απόκρημνα βράχια, γκρεμούς, ανεμοδαρμένες πλαγιές πάνω από τη θάλασσα, αλλά και σε καταπράσινες πεδιάδες και γέρικους ελαιώνες, τα μοναστήρια είναι μάρτυρες της επιθυμίας του ανθρώπου να πλησιάσει το Θείο, μέσα από τη σιωπή, την ασκητική ζωή και την αρμονία.
Η Ελλάδα διαθέτει πολλά μοναστήρια. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Χριστιανικός μοναχισμός άρχισε στην Αίγυπτο με τον Μέγα Αντώνιο. Αρχικά, όλοι οι Χριστιανοί μοναχοί ήταν ερημίτες που σπάνια συναντούσαν άνθρωπο. Αλλά λόγω της δυσκολίας της ερημητικής πολλοί μοναχοί αποτύγχαναν. Ένα από τα μεγαλύτερα μοναστικά κέντρα της Ορθοδοξίας είναι το Άγιο Όρος με 20 μοναστήρια.
Το περιβάλλον ενός μοναστηριού αλλά και ο τρόπος ζωής των μοναχών απαλλαγμένος από τα άγχη της καθημερινότητας, σε απόλυτη εναρμόνιση με τον πνευματικό κόσμο όπου το ανθρώπινο στοιχείο ενώνεται με το θεϊκό και το εγώ υποτάσσεται στο εμείς ασκούν ιδιαίτερη γοητεία. Η δυνατότητα φιλοξενίας που προσφέρουν πολλές μονές, σε ένα περιβάλλον ήσυχο και κατανυκτικό, ανοίγει την πόρτα επικοινωνίας με τον εσωτερικό σου εαυτό, με την αλήθεια και την ηρεμία να αποκτούν ξεχωριστή σημασία στην προσωπική σου αφύπνιση.
Ανάλογο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι κουζίνες των μοναστηριών. Για παράδειγμα, η αγιορείτικη κουζίνα είναι παγκοσμίως γνωστή και υπάρχουν πολλοί μοναχοί που έχουν καταγράψει τις συνταγές τους ή τις έχουν εκδώσει σε βιβλίο. Η μαγειρική του μοναχού Επιφάνιου, του Αρχιμάγειρα του Αγίου Όρους, διακρίνεται από την αγάπη του για τις γεύσεις του τόπου μας, τα προϊόντα αλλά και τα αμπέλια.
Πολλοί ακόμη μοναχοί, που το διακόνημά τους ήταν η μαγειρική, κατάφεραν να εξελίξουν τις ικανότητές τους και να δημιουργήσουν γαστρονομικά θαύματα. Ο μοναχισμός, εξάλλου, βοηθά στο να έχει κάποιος επιμονή και αφοσίωση. Η γευστική υπεροχή των μοναστηριακών προϊόντων οφείλεται, στην προσήλωση, στην πίστη και στην αγάπη που νιώθουν όταν μοιράζονται.
Our ancestors for many generations traditionally cultivated the top olive variety, known as “Koroneiki”, with great care and passion. Thus the Holy Monastery of Toplou, an innovator in organic cultivation, continues presently this bequest in a man-made environment where simplicity, faith in tradition and devotion of Sitia cultivators dominate, factors that make the Organic Extra Virgin Olive Oil PDO Sitia Lassithi in Crete which produce as unique. It is distinguished by its golden-green color, the perfectly balanced taste between sweet and bitter and the long-lasting pleasant aftertaste.
Οι ελαιώνες βρίσκονται στην περιοχή της Μονής Τοπλού, σε μια κυρίαρχη έκταση ελαιοκαλλιέργειας των 400 στρεμμάτων, περιλαμβάνοντας 6.000 αρδευόμενα ελαιόδεντρα ενώ φημίζεται για τις ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες και το μικροκλίμα της. Χρησιμοποιούνται όλοι οι κανόνες και οι αρχές που διέπουν την εφαρμογή της Βιολογικής Καλλιέργειας καθώς και πρακτικές φιλοπεριβαλλοντικής διαχείρισης των ελαιώνων, που δίνει στο βιολογικό τους ελαιόλαδο gourmet γεύσεις και ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά με σκοπό την επίτευξη της υψηλότερης ποιότητας.
«Ελιές, ελαιόλαδο, αφεψήματα από χωράφια που δεν ραντίζονται, λικέρ, μέλι, χυλοπίτες με τα δικά μας αβγά και το δικό μας φρέσκο γάλα, νηστίσιμος τραχανάς με δώδεκα είδη κηπευτικών και μαρμελάδες» είναι ορισμένα από τα παραδοσιακά προϊόντα Ορμύλια που μας απαριθμεί η υπεύθυνη αδελφή.
Σε μία έκταση 100 στρεμμάτων με 7,5 χιλιάδες ρίζες ελιές, προϊόντα όπως ελιές θρούμπες, πράσινες ελιές με ρίγανη και λεμόνι ή ξίδι, πράσινες ελιές βιολογικές σε άλμη και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο με βότανα έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Στη μακροσκελή λίστα των βραβευμένων προϊόντων Ορμύλια -που έκαναν το ντεμπούτο τους το 2014 -συναντάμε μεταξύ άλλων την αγιορείτικη ρίγανη, χαμομήλι, τσάι του βουνού, αγιορείτικο αφέψημα και εξαιρετικά λικέρ όπως βύσσινο, μαστίχα, καρυδάκι, μούσμουλο, ρόδι και limoncello.
Η Ιερά Μονή Μακαριωτίσσης, που βρίσκεται σε υψόμετρο επτακοσίων μέτρων στο όρος του Ελικώνα, έχει μεγάλη ιστορία καθώς ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα, προόδευσε ως πνευματικό κέντρο, έδωσε μεγάλη βοήθεια στους Έλληνες κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, φιλοξενώντας τους κλέφτες και τους αρματωλούς ενώ, προσπαθώντας να αντισταθεί στους Ναζί, καταστράφηκε στο μεγαλύτερο μέρος της. Το 1992 επανασυστάθηκε από μια αδελφότητα μοναχών και έτσι ξεκίνησε το νέο μεγάλο κεφάλαιο της ιστορίας της. Οι μοναχοί κάποια στιγμή αποφάσισαν να αφοσιωθούν στην κτηνοτροφία και την παραγωγή αγνών προϊόντων, τόσο για να καλύψουν τις ανάγκες της μονής όσο και για να μπορέσουν να τα προσφέρουν στους επισκέπτες τους.
Τα ζώα της μονής τρέφονται με ελεγχόμενες ζωοτροφές και αρμέγονται με ηλεκτρονικά μέσα, έτσι ώστε το γάλα να είναι απόλυτα ασφαλές. Στη συνέχεια, τα προϊόντα παρασκευάζονται με παραδοσιακό τρόπο και πάντα με την επίβλεψη των μοναχών. Το στραγγιστό, κατσικίσιο γιαούρτι τους έχει ωραία πλούσια γεύση και το κατσικίσιο τυρί τους είναι εξαιρετικό. Το ίδιο καλές είναι και οι κλασικές κρεμούλες τους. Το βούτυρο γάλακτος είναι αυτό που θέλεις να έχεις όταν καις τα μακαρόνια σου, ενώ καλή είναι και η γραβιέρα από παστεριωμένο, αγελαδινό γάλα.
Στη μονή θα βρείτε ακόμη διάφορα ζυμαρικά για να πάρετε μαζί σας, μέλι Ελάτης και ανθέων, παραδοσιακές πίτες αλλά και μια σειρά από προϊόντα που δεν έχουμε συνηθίσει να βρίσκουμε σε μονές, όπως γκρανόλα, μπισκότα βρώμης, μπάρες με ξηρούς καρπούς και παστέλια σε διάφορες γεύσεις.
Ποιος δεν γνωρίζει τη ροδοζάχαρη, ένα ιδιαίτερο, αρωματικό, λαμπερό και περιζήτητο γλυκό, πιθανότατα ανατολίτικης προέλευσης μιας και οι λάτρεις της ομορφιάς και των λεπτών γεύσεων ανατολίτες είναι αυτοί που αξιοποίησαν πρώτοι τα τριαντάφυλλα και τα λουλούδια στα φαγητά και τα γλυκά τους.
Ανάμεσα σε μαρμελάδα και γλυκό, τρώγεται ευχάριστα με το κουταλάκι σκέτο, σαν αγαπημένο κέρασμα αλλά και με παγωτό, με γιαούρτι, με τηγανίτες, λουκουμάδες, σε ψωμί μαζί με βούτυρο και όπου αρέσει στον καθένα. Κατεξοχήν μοναστηριακό γλυκό, αγαπητό όχι μόνο εντός ελληνικών συνόρων αλλά και στους οπαδούς των διεθνών gourmet γεύσεων ως “Rose Petal Jam”, κατακτά τους πάντες από την πρώτη στιγμή με το έντονο άρωμά του και την ξεχωριστή γεύση του. Οι δε ιαματικές της ιδιότητες για παθήσεις του εντέρου και για δυσπεψία, όπως και η ευεξία και η αναζωογόνηση που προσφέρει στον οργανισμό, την κάνουν ακόμα πιο περιζήτητη.
Ο τόπος μας μπορεί να περηφανεύεται πως παράγει την καλύτερη ροδοζάχαρη του κόσμου. Πρόκειται για τη ροδοζάχαρη της Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αιγίου που για πάνω από 100 χρόνια παράγεται από τους μοναχούς και από εργαζόμενους με τον παραδοσιακό τρόπο και χωρίς κανένα χημικό συντηρητικό ή χρωστική ουσία, παρά μόνο με αγνά ροδοπέταλα, ζάχαρη και πολλή αγάπη και φροντίδα, πάντα στην καρδιά της άνοιξης.