Το Πλυτό είναι μία από τις ελάχιστες τοπικές ποικιλίες που κατάφεραν να επιζήσουν κατά την πάροδο των ετών συμπυκνώνοντας τη δύναμη και τη φινέτσα του Κρητικού αμπελώνα.
του Κωνσταντίνου Μανουρά, Οινοποιού του Th{eros} Wines Collectiva
Δύο συλλαβές που συμπυκνώνουν τη δύναμη και τη φινέτσα του Κρητικού αμπελώνα
Πλυτό, δύο συλλαβές που συμπυκνώνουν την δύναμη και την φινέτσα που μπορεί να παράξει ο Κρητικός αμπελώνας. Το Πλυτό, είναι μία από τις ελάχιστες αυτόχθονες ποικιλίες της Κρήτης που έχει επιζήσει χιλιάδες χρόνια στο νησί. Παρόλες τις τεράστιες καλλιεργητικές απαιτήσεις του και την μεγάλη ευαισθησία σε ασθένειες της αμπέλου, έχει καταφέρει να αποδείξει ότι τίποτα δεν μπορεί να το αφανίσει.Υπήρξε μια τις κυρίαρχες φυτεύσεις για εκατοντάδες χρόνια στον Νομό Ηρακλείου και Λασιθίου αλλά τα τελευταία 50-60 χρόνια βρέθηκε στην δίνη του μετασχηματισμού του Κρητικού αμπελώνα και έτσι καταστράφηκαν κατά 99% οι φυτεύσεις του.
Μόλις τα τελευταία 20 χρόνια με την βοήθεια ρομαντικών οραματιστών αμπελουργών διασώθηκε και δεν εξαλείφθηκε. Πως και μια ξεχασμένη ποικιλία επανέρχεται στο προσκήνιο; Βασικότερο όλων είναι τα χαρακτηριστικά του. Το Πλυτό, είναι μία ζωηρή και παραγωγική ποικιλία που παράγει σταφύλια ακανόνιστου σχήματος, μεσαίες στρογγυλές χρυσοκίτρινες ρώγες έχει πολύ συμπυκνωμένα σάκχαρα (210gr/lt), μέτρια οξύτητα (5.5-5.7 gr/lt) και μέτριο ph έως 3.6. Πρακτικά τα χαρακτηριστικά αυτά μπορούν να παράξουν κρασιά υψηλής αξίας, καθώς η διαχείριση ενός τέτοιου σταφυλιού στο οινοποιείο μπορεί να δώσει κρασιά φινέτσας, που δεν κουράζουν και δεν φλυαρούν.
Πλυτό
“Ήταν ξεχασμένη ποικιλία...Είναι στο προσκήνιο”
Ακόμη, ο λόγος που το Πλυτό επανέρχεται στο προσκήνιο, είναι η τάση των νέων οινοποιών να ξεφύγουν από τις συνηθισμένες ποικιλίες και να αναβιώσουν ξεχασμένες σπάνιες ποικιλίες. Άλλωστε η Κρήτη δεν είναι μονό το Βιδιανό και το Κοτσιφάλι, είναι και άλλες σπανιότατες ποικιλίες όπως το Κατσανό, το Λαγόρθι, το Λαδικιανό, το Μελισσάκι, το Μπεγλέρι, ο Τσιλορές, η Τσαρδάνα, το Σιρίκι, το Πετραχλάδι, το Πλατάνι, το Ακομινάτο, το Αχλάδι, ο Βαλαίτης, ο Βοϊδομάτης, η Γαϊδουριά, το Δαφνάτο, η Θράψα και ο Διμηνίτης. Όλες αυτές οι ποικιλίες αν και ξεχασμένες σε μόλις μερικά κλίματα ανα την Κρήτη, θα βρουν και αυτές τον δρόμο τους και με τα χρόνια θα βρεθούν και αυτές στο επίκεντρο.
Τέλος, το Πλυτό, όπως και όλες οι αυτόχθονες ποικιλίες της Κρήτης, αποτελούν τον θεμέλιο λίθο για την διατήρηση του Κρητικού αμπελώνα που βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε σημαντική πτωτική τάση παραγωγής λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Το Πλυτό αν και με τεράστια ευαισθησία στα ηλιακά εγκαύματα, επέζησε των αιώνων και προσαρμόστηκε, διότι μέσω της παρατήρησης οι παλαιότεροι καλλιεργητές αναγνώρισαν την ευαισθησία αυτή και δεν αποφύλλιζαν τον αμπελώνα, αλλά άφηναν τα σταφύλια να ωριμάσουν μέσα στην σκιά τους, για αυτό και τα κρασιά από Πλυτό δίνουν και την αίσθηση των φρέσκων εσπεριδοειδών, όπως το λεμόνι, σε αντίθεση με τα περισσότερα σύγχρονα Κρητικά κρασιά, που η κατάσταση του φρούτου τους είναι από υπερώριμη έως μαρμελαδιασμένη.
“Μία από τις ελάχιστες αυτόχθονες ποικιλίες της Κρήτης που έχει επιζήσει χιλιάδες χρόνια στο νησί”
Από ιστορίες ντόπιων, γνωρίζουμε, ότι οι παλαιότεροι καλλιεργητές κατά την περίοδο της αποφύλλωσης, την δουλειά του εργάτη γης την έκαναν οι χήνες, που έτρωγαν τα φρέσκα φύλλα από την κάτω μεριά του φυτού. Επιπλέον λόγω της ευαισθησίας της ποικιλίας στις αρρώστιες, οι περισσότεροι παλιοί καλλιεργητές δεν όργωναν το αμπέλι, ώστε να μην ανασηκώνονται οι μυκητολογικές ασθένειες του εδάφους.
Συνοψίζοντας, σύμφωνα με τη δική μου παρατήρηση και διαχείριση της ποικιλίας Πλυτό, αναγνωρίζω τις καλλιεργητικές και οινοποιητικές δυσκολίες που έχει αυτή η ποικιλία. Η Ρώμη όμως δεν χτίστηκε σε μία ήμερα και κανένας αγώνας δεν είναι μάταιος, εφόσον ο σκοπός είναι δίκαιος και ευγενής. Οι παγκόσμιες αγορές δείχνουν να στρέφονται ολοένα και περισσότερο σε μικρούς οινοποιούς, σε σπάνιες ποικιλίες και σε προσπάθειες με χαρακτήρα. Αυτό απαντάει και το αρχικό ερώτημα, «γιατί Πλυτό;».
Ελληνικά 
English (UK)